Op es


Essenstam


Vogelbosje met oa. essen


Vlier


Hoog op beuk


Zelfs op Thuja

Winterobservatie Halyzia 16-guttata Auteur: Kees van der Krieke

Observatie overwintering meeldauwlieveheersbeestjes.

Heel december en januari heb ik een paar keer per week gekeken naar de meeldauwlieveheersbeestjes Halyzia Sedecemguttata in het Kralingse bos.
Het Kralingse bos (Rotterdam, Nederland) is een erg gevarieerd tamelijk groot stadspark, met stukken monocultures van dennen, sparren, beuken en eiken, en ook met veel gemengde stukken en gazons op een laag klei gestort rondom een oude veenplas. Het bos is minder dan 75 jaar oud.

Enkele stuks HALSED zie ik zo ongeveer overal vooral in bosranden op de stammen van bomen, maar er is een topografisch bepaald deel waar grote aantallen en soms agglomeraties voorkomen. Dit bestaat uit twee delen die niet ver van elkaar liggen, maar verder niet veel met elkaar te maken lijken te hebben. Er is een beukenbos met eiken langs de paden, en er is een bossage van afgezaagde stammetjes van es omgeven door andere bomen en struiken.

Op de eiken langs het pad in het beukenbos (lokatie 1) heb ik vaak het aantal geteld dat ik van het pad af kon zien. Het laagste aantal was 16 en het hoogste 85. Op zachte, lenteachtige dagen was het aantal het hoogst, het laagst was het op koude, miezerige dagen en na een paar graden vorst. Eenmaal, na vorst trof ik nogal wat (+- 7) dode kevers aan onder de bomen.

De dieren op lokatie 1 zijn actief als het warmer is, en passief als het kouder is. Waar de aantallen blijven bij slechter weer heb ik niet nagekeken, waarschijnlijk in het strooisel? Ze bevinden zich altijd op de eikenstammen tussen de ribbels op deze stammen, aan de kant van de boom waar geen korstmossen groeien. Altijd enkele stuks, wel tot 15 op 1 boom. Tot op 2 meter van de grond. Maar bij beter weer vind je ze ook op andere bomen, dennen af en toe ook op de beuken, waar ze geen bescherming hebben op de gladde stammen. Ze zijn dan ook aan de voet van de bomen te vinden, waarop mos groeit.

Een paar meidoorns huizen HALSED in groepjes (tot 4-5), bescherming zoekend onder takken.

Lokatie 2, het door struiken en bomen omgeven veldje lokaal bekend als het vogelbosje, bestaat uit recent afgezaagde stammetjes van voornamelijk es. HALSED vind je er ook in grotere groepen (tot 11), en hoewel ik hier minder vaak kom, valt op dat de dieren altijd op dezelfde plaats zitten, en nooit actief zijn.

Van voorgaande jaren is bekend dat er nog grote tot zeer grote groepen overwinteren achter en onder (niet in?) vogelkasten.
Wanneer deze dit voorjaar weer schoongemaakt zullen worden, zal ik ook daar eens wat tellingen doen.

In de voorlopige atlas staat dat de dieren veel op esdoorn voorkomen. Eerst dacht ik dat ze hier bijna uitsluitend op eik (jongere eiken, van ongeveer 1 meter in doorsnede) zaten, bijna nooit op beuk en helemaal niet op vleugelnoot en vlier, maar inmiddels heb ik ze al op alle boomsoorten gezien, en zelfs ook een kleine agglomeratie in een afgebroken holle tak van een vlier. Alleen op esdoorn (en larix) zag ik ze hier nog niet!